کنجد

کنجد (Sesame) یکی از دانه های روغنی و خوراکی مهم در کشاورزی سنتی نواحی گرم بشمار می رود و ظاهرا قدیمی ترین دانه روغنی در جهان می باشد. سابقه کشت و پراکندگی گونه های مختلف کنجد در آفریقا، ایران، افغانستان، هندوستان و استرالیا آنقدر زیاد است که در رابطه با محل دقیق اهلی شدن آن اتفاق نظر نیست. واویلف، هند را منشأ کنجد دانسته است.

اما تنوع وسیع انواع وحشی در آفریقا نشان می دهد که احتمالا کنجد زراعی از Sesamum capense در نواحی مرکزی قاره آفریقا و ظاهرا در اتیوپی منشأ یافته است. ظاهرا کنجد توسط استعمارگران به اروپا و آمریکا راه پیدا کرده است.

مقدار تولید کنجد در جهان طی سال های اخیر حدود ۳ میلیون تن در سال برآورد گردیده است. کشورهای چین، هند، سودان و میانمار مهمترین تولید کنندگان کنجد در جهان بشمار می روند.

سابقه کشت کنجد در بین النهرین، پاکستان و ایران به بیش از 4000 سال می رسد. در حال حاضر، کنجد در نواحی مختلف کشور شامل استان های خوزستان، بلوچستان، اصفهان و فارس و حتی در بعضی نواحی سرد مانند شهرهای اراک، نهاوند و مراغه کاشته می شود.

بر اساس گزارش فائو در سال ۲۰۰۰، سطح زیر کشت کنجد در ایران حدود ۳۹۰۰۰ هکتار با میانگین عملکرد حدود ۲۹۰ کیلوگرم در هکتار بوده است. پتانسیل عملکرد کنجد به ۳۰۰۰ کیلوگرم در هکتار می رسد. عملکردهای بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم در زراعت سنتی و بیش از ۲۰۰۰ کیلو گرم در زراعت مکانیزه و تحت شرایط آبیاری بشمار می روند.

کنجد با نام علمی سساموم ایندیکوم (.Sesamum indicum L) گیاهی است یک ساله از تیره کنجد (Pedaliaceae) و دیپلوئید (2n=26) که به صورت بوته ای استوار رشد می کند. انواعی از کنجد نیز وجود دارند که چندساله بوده و ساقه در آن ها منشعب می باشد. طول دوره رشد کنجد از 3 تا 6 ماه متغیر بوده و غالبا ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز می باشد.

اخذ پروانه تولید بذر کنجد

شركت توسعه كشت دانه هاي روغني موفق به اخذ پروانه توليد بذر كنجد با گستره كشوري گرديده است كه مي تواند فصل نويني را در فعاليت هاي شركت توسعه كشت دانه هاي روغني   در عرصه توليد  بذر و به موازات آن زمينه مناسب جهت فعاليت هاي مربوط به بازرگاني و استحصالات دانه را با استفاده از توانمندي شركت هاي زير مجموعه ايجاد نمايد.

با عنايت به شرايط اقليمي كشور و رويكرد ويژه دفتر طرح دانه هاي روغني به زراعت هايي كه از نياز آبي كمتري در مقايسه با ساير دانه هاي روغني بر خوردارند و از سوي ديگر توجه ويژه كشاورزان به زراعت كنجد در چند سال اخير به واسطه در آمد مناسب اقتصادي  و تاثير آن بر كاهش سطوح كشت دانه هاي روغني ديگر حسب برنامه ريزي هاي معمول شده قبلي به دنبال در اختيار داشتن پروانه هاي توليد بذر سويا - آفتابگردان - كلزا و گلرنگ شركت توسعه كشت دانه هاي روغني موفق به اخذ پروانه توليد بذر كنجد با گستره كشوري گرديده است كه مي تواند فصل نويني را در فعاليت هاي شركت توسعه كشت دانه هاي روغني در عرصه توليد  بذر و به موازات آن زمينه مناسب جهت فعاليت هاي مربوط به بازرگاني و استحصالات دانه را با استفاده از توانمندي شركت هاي زير مجموعه ايجاد نمايد. حسب برنامه ريزي هاي قبلي توجه ويژه بخش تحقيقات شركت به اصلاح و معرفي ارقام جديد كنجد و همچنين جستجو جهت شناسايي ارقام ناشكوفا از منابع خارجي در دستور كار شركت قراردارد.